Soms is het verhaal heel anders…

Soms is het anders… 

Na een week corona overleefd te hebben, (mannen zijn altijd veel erger ziek dan vrouwen tenslotte) waren de plannen voor deze trip snel gemaakt. Het was anders dan anders, bij onze partner organisatie aan de grens waren er meerdere auto’s uitgevallen. Slechte/verkeerde brandstof in Oekraïne getankt. Dus de operatie om voedsel, medicatie en kleding uitdelen stond al bijna een week stil. Gelukkig was "put the kettle on, do you want tea?" Scott aanwezig om het fort voor hun te bewaken.

Mijn planning was duidelijk, auto op dinsdagavond inladen en ruimte vrijhouden. We hadden een geweldig aanbod gekregen met een enorme donatie. Henri Willig Kaas heeft maar liefst 620 kaasjes gedoneerd. Kaas! Nederlandse kaas, en dan ben ik ook trots op om zo’n mooi product mee te mogen nemen. Vooral omdat voor veel shelters in Oekraïne het menu aardappelen, wortelen, uien is en heel soms wat vlees. Maar nu met de kaas voegen we echt iets toe. Mooie portie verpakkingen. We zijn hier erg blij mee en dit maakt echt een verschil. Dank Henri Willig Kaas! Say Cheese!

Afgelopen weken was ik samen met Maureen bezig een bijzonder verzoek te realiseren. Paul Hughes van H.U.G.S. deed een verzoek voor een mobiele ECG unit. De evacuatie teams werken in teamverband met onder andere een ambulance. In een gebied met wat ze noemen “ some shelling “ (bombardementen) is procedure dat mensen naar een ziekenhuis gaan. Met een ECG en op een later moment een mobiele ultrasound/echo kan men veel tijd besparen, soms ligt een ziekenhuis een uur of verder rijden. Als men er dan voor niets heen rijdt is dit zonde van de tijd en kosten, maar ook een risico. Het blijft een frontgebied waar deze mensen actief zijn. 

De mobiele ECG unit is aangekocht via een donatie door Maureen, en deze gaat mee naar The Canada Way, vandaar gaat de unit mee naar Kharkiv naar Paul. En daar zetten ze gelijk in, ze wachten er al op. We proberen steeds kleine haalbare projectjes te realiseren. 

En zo rij ik dus via Amersfoort waar medicatie en insuline opgehaald mag worden. (Dank!) De auto is al behoorlijk vol. Ik weet niet hoeveel ruimte ik moet vrijhouden, maar gaat toch aardig vol. Bij de kaasfabriek Henri Willig in Katwoude wordt ik warm en vriendelijk ontvangen. Koffie en even bijpraten. Daarna krijg ik een korte rondleiding, geef de medewerkers een hand en bedank ze voor hun donatie en hulp. Bij de logistiek afdeling laden we de auto in, en goed gegokt. Propvol, buitenspiegel is nog net bruikbaar :). Onderweg naar Polen! 

Onderweg voer ik diverse vergaderingen voor mijn werk en bel met collega’s. Hoor op de radio iets over giro555 en dat ze trots zijn met wel 60 miljoen van de 175 miljoen te hebben uitgegeven… Merk dat ik pissig aan worden ben, nog maar 40% van die 175 miljoen? Wat wil je dan doen in dit tempo? Geef het uit, wij weten wel waar het heen kan en 100% goed besteed is. 

En zo rijden wij wekelijks met volle busjes met kleding en voedsel op eigen kosten naar Oekraïne. Wij doen wat grote clubs behoren te doen met de gedoneerde 555 gelden. En gelukkig krijgen wij hulp van geweldige mensen en bedrijven. 45 dozen met 620 kaasjes bijvoorbeeld. En zo zijn er gelukkig vele mensen die hart en zaligheid hier in stoppen om een medemens te helpen. Praten op afstand en op social media is zo makkelijk vanuit je warme huis. Werd wel heel erg blij met de tikkies van jullie, hiermee doen we weer 2 ritten, en een deel is ingezet voor kinderboeken te kopen. Uitdelen boeken is dus ook namens jullie! Project is Boekraïne.

Onderweg gaat goed, lekker overal doorrijden, merk wel dat flink kouder is en de range iets minder. Maar we gaan goed, ik annuleer hotel wat ik had bedacht en kies een hotel verder. Dat is wel langer doorrijden, maar weer tijdswinst voor de volgende dag. Ben nu wel laat onderweg maar dichtbij Wroclaw en de volgende supercharger.

Donderdag

De andere ochtend kijk ik even naar de auto, merkte iets in die krappe parkeergarage, en blijk ondanks parkeersensoren toch een randje geraakt te hebben… ships… haat parkeergarages. 

Onderweg heb ik Scott al vroeg aan de lijn, hij bewaakt het fort aangezien het team wacht op een reparatie van een auto, de bus gaat nog langer duren helaas. Maar we spreken af dat ik tegen de avond kom lossen. Zo verloopt ook de dag, rustig aan en weinig files. Bij The Canada Way aangekomen lossen we de auto. En gaan we samen even wat eten in Przemysl, dat stadje kennen de meeste mensen wel van tv, van de opvang die in Februari werd overlopen door de enorme aantallen mensen. Die opvang kreeg de naam naar de voormalige supermarkt die in het pand zat, Tesco. En zo is Tesco nog steeds een begrip onder hulpverleners. 

We lopen naar Italiaans restaurant tegenover hotel. Helaas vol. Uhm dan maar naar centrum. Weet wel goede sushi tent, samen gaan we er heen, het is megakkkkoud… 10 minuten later lopen we sushi restaurant binnen. We bestellen aantal “ mega box “ - en dat lusten we samen wel. Na bijgepraat te hebben, Scott is bijzonder fijne kerel, hij komt met zijn ambulance uit Engeland over om een week te helpen. Erg kundige medic die pas geleden ingreep en daardoor samen met Kate een kind het leven redde. Ventje van jaar of 8 jaar had 40-41 graden koorts, hup, ambu in en koelen en met sirenes door Oekraïne, ineens door de grens heen en naar een Pools ziekenhuis. Hadden ze niet zo kordaat gehandeld, dan had mannetje mogelijk niet overleefd; Lets do it, en never never give up is zijn motto. We nemen afscheid, ik ga slapen, morgen naar Lviv, mensen ophalen zonder geld en vervoer en kinderboeken kopen. 

Vrijdag

De andere ochtend ga ik al erg vroeg naar Korczowa, daar is een 50kW lader, en ik laad tot 95%. Bij de Poolse grens kan ik ineens doorrijden tot aan de controlepost. Ze ontvangen me met vriendelijke glimlach… I wish… die mensen hebben ze geselecteerd op geen humor. Ze kijkt in de auto en vraagt naar de tassen, nee is alleen kleding zeg ik. Okay… paspoort, kentekenpasje en rijbewijs neemt ze mee. Krijg even later terug en kan doorrijden naar de Oekraïense controle. Ook daar een warme ontvangst. Man schrijft een briefje, met voldoende stempels mag je doorrijden,. Mijn tas moet open, laat kleding zien, en is goed. Daarna begint een lijst op te noemen “ tramadol “ ? Diverse pammetjes en andere zware medicatie noemt hij op, nee hoor, niets bij me. Go! zegt ie en stempelt papiertje af. Hier is simpel, yes sir, no sir en klaar. Lekker hun zin geven, dan ben je snelste er doorheen. Bij de laatste controlepost staat een man die ik vorige keer een stroopwafel gaf, hij zegt, welcome and thank you for helping my country. Leg hem uit wat ik ga doen, en vraag of ik later mag aansluiten op de humanitaire rij, ja okay zegt hij. Stap uit en geef hem weer een stroopwafel. Ha ha zegt ie, nu herkent hij me. Aardige vent. En zo rij ik Oekraïne in. Lekker vroeg, rustig op de weg. Maar het is wel anders dan vorige keren. Meer controles, meer roadblocks. Paar keer moeten stoppen, “Hollandia “ En meer vragen over waarom je er bent. Wat ga je doen, kofferbak open etc. 

Ben mooi op tijd in Lviv en rij door naar de boekhandel. De meiden komen achter de balie vandaan, ze zegt, thank you for coming back, en geeft me spontaan een knuffel. Ze lacht en pakt al een lege doos. “ many books vraagt ze” yes ! Many books. 

We kiezen boeken uit, beetje zelfde als vorige keer, en ondertussen komt Roman binnen, de vader van twee meiden die meegereden zijn. Zijn vrouw zit hier vlakbij in NL in de opvang. Ze had gevraagd een tas met spullen mee te nemen naar hem, en zoals altijd werden het twee tassen, maar het is gelukt. 

Hij vraagt of hij mag helpen en samen zoeken we 6 dozen gevuld met mooie boeken uit. 71 verschillende titels. Sommige boeken 2 of 3 keer. We laden de auto in. Het luchtalarm gaat af. Kijk hem aan, hij kijkt naar de lucht en haalt zijn schouders op. We laden alles in en ik geef hem de tassen, heb wat kaasjes voor hem en zijn dochter meegenomen, pak uit een doosje 2 kaasjes en uit de frunk het pakje stroopwafels en loop naar binnen. Geef de meiden een knuffel, bedank ze voor hun hulp en geef ze kaasje en de stroopwafels. Iedereen in Oekraïne heeft zwaar merk ik. Hiermee ondersteunen we niet alleen die ene boekhandel, ook salaris van die meiden, de drukkerij, de schrijvers.... 

Helpen waar kan is motto; Samen met Roman loop ik richting winkels voor kop koffie, ondertussen gaat het luchtalarm weer af. We lopen door en nemen stuk cake met koffie in koffietentje. Roman komt terug met smoothie van spinazie, heroes need vitamines zegt hij lachend. Neem jij er twee dan vraag ik? 

We praten even bij en hij vraagt aan mij of als erger gaat worden met bombardementen of ik zijn dochter wil komen halen, ja beloof ik. Geef maar aan, dan regelen we. We praten wat over werk, hij werkt ook in IT. En vertel dat we van een bedrijf 11 laptops krijgen om te doneren aan kinderen, hij wil graag helpen en weet veel gezinnen die niet online onderwijs kunnen volgen wegens ontbreken van een computer.  Gaan we samen doen dit projectje spreek ik af. 

Roman helpt me met een UA simkaart, dat is stuk goedkoper dan datategoed betalen aan NL provider. Hij stelt alles in voor me en heb nu voor 4 euro paar gig data aan mobiel internet. 

We nemen afscheid en ik rij naar station. Daar staat een meisje van net 18, iets meer dan dag geleden gevlucht uit Zaporizhzhia en erg onzeker en bang. Zie haar al staan met klein koffertje en tasje. Loop er heen en stel met voor, ga je mee vraag ik, please zegt ze. Leg de autogordel uit en installeer haar voorin. We rijden naar volgende adres. Soort busstation. Kijk nog een keer en ja ben wel goed. Vraag haar om te bellen en te zeggen waar we zijn. Okay zegt ze en belt gezin op. Dat komt er na 5 minuten aanlopen. Moeder en vader en kleine man van 4. We installeren ze op de achterbank, en jawel, luchtalarm gaat weer af. Via luidsprekers op straat hoor ik van alles. De coordinator van de shelter spreekt goed engels. Waar zitten jullie nu vraag ik. Daar, hij wijst naar groot betonnen pand zonder ramen. Eh ik kijk nog eens.. ja in kelder hebben we schuilplekken gemaakt en we proberen nu met plastic de ramen wat dicht te maken. My god.. en hoeveel mensen zijn er dan? Nu iets van 60 zegt hij. Ik noteer adres en geef door aan The Canada Way met verzoek deze locatie op te nemen in de planning. 

Ik kijk verder op in de straat en zie wel 5-6 honden lopen. Beetje vreemd beeld dat er eentje aan eten is en de rest loopt er omheen of lijkt te wachten. Er zijn heel veel zwerfhonden, soms noodgedwongen achtergelaten. Vrijwilligers maken een stuk PVC buis vast aan een paal en vullen dit met honden en kattenvoer. Ik wijs er op en de man zegt, ja klopt, wij vullen die ook met voedsel, en gekke is, er is nooit ruzie tussen die honden. 

 

(foto social media)

We rijden weg, mannetje achterin is pretvogel, grote lol achterin met de paar autootjes die ik snel aan hem had gegeven bij instappen. Hij speelt alsof er niets aan de hand is, geen luchtalarm, geen herrie. Rij rustig de stad uit, via tomtom offline, want tesla navigatie werkt niet in Oekraïne. Hmm gaat goed komen, voldoende lading om makkelijk de grens te halen. 

Onderweg nog 2x gestopt bij controleposten. Verteld wat ik aan doen was, kreeg boks en mocht doorrijden. We komen aan bij de grens, rij even spookrijder en haal busje in van rode kruis Tsjechië. Kom zo mooi tussen de twee busjes aan vooraan bij de rij. Doe erg onnozel en wacht tot grensbewaking naar auto loopt. Heb document humanitair transport voorop dashboard liggen. - 5 people vraagt ie, Yes. En krijg weer papiertje met eerste stempel. Mooi zo :) dit gaat goed komen. En ja, zo gaan we op ongeveer 1,5 a 2 uur door de beide grensposten. Op tijd terug in Polen en ik besluit even half uur te laden. Hierna rijden we naar Przemysl. 

Denk na, er zou nog een auto meekomen en die zou bij de grens achterblijven. Maar dat ging niet door. Dus ik heb een extra kamer al betaald. Weet je, niet zeuren, die mensen komen uit ellende, en rij door naar hotel. De vrouw van gezin vraagt waar we heen gaan,en of Tesco zo erg is als de verhalen, ik leg uit wat plan is, dat ik kamer voor ze boek in het hotel en ze begint te huilen. Meisje naast me eveneens, thank you, thank you, jaja het is al goed.. goffer die aandelen fishermens friends weer. De opvang in Polen is niet echt goede plek meer, te weinig plek en teveel mensen en bijna geen begeleiding of bewaking. Hoor vervelende verhalen dat meiden worden lastig gevallen.

In hotel verdeel ik de kamers, meisje eigen kamer en gezin eigen kamer die ik bij boek, wel weer 48 euro, maar who cares. Achter me hoor ik de bas stem van John Graham, een geweldige kerel die mensen helpt in Oekraïne en daarbuiten, taxi-John noemen we hem, hij heeft ballen (en een mega lange baard) en haalt mensen op en brengt ze in veiligheid. Dutch Peter tesla zegt ie, hey John! Join us for dinner zeg ik, en zo zitten we half uur later aan een hele grote tafel met iedereen. Eh no money hoor ik van moeder van gezin, zeg dat ze money niet serveren hier, en dat ze wat eten moet uitkiezen. Leer haar met google translate de menukaart te vertalen via de camera functie. Ze bestellen eten, en even later zit iedereen aan de Borstch soep. Die kleine heeft pasta wat er vlot in gaat. Hierna loopt hij rond en brabbelt met iedereen, genieten. Bij John komt hij even stukje steak halen lol. John lacht en geeft hem stukjes steak. Mooi kereltje. Iedereen lacht er om, krijgt iedereen aan glimlachen. Helemaal happy mannetje.

Praat bij met John en zijn collega. John rijdt als Canadees ook geregeld met spullen van en naar The Canada Way. Hij zegt, we saw the cheese you brought..  thats great support for a lot of people! Yes! Verdelen gaat via Kate leg ik uit. We delen altijd met betrouwbare mensen. We nemen afscheid en gaan slapen.

Zaterdag (nog niets aan de hand met deze rit he?), wacht maar...

In de ochtend breng ik het gezin naar een nieuwe opvang, dat is een veilige en goede plek voor dit gezin. Ik ken de organisatie hierachter goed en ze mogen er wachten tot einde middag op het konvooi van 6 bussen wat onderweg is. De Vierkante Cirkel heet de stichting en ze hebben bij The Canada way gelost. Ze rijden met een konvooi van 6 bussen vanuit Limburg. Daar staat nu bij de Canadese vrienden alles propvol, soort gangen in huis om nog ergens te komen, 6 bussen vol met voedsel, kleding en medische producten. Echt geweldig, mooi om te zien! 

Zelf ga ik naar Krakau. Meisje rijdt mee naar Nederland, en we gaan een gezin van 3 ophalen. Dit is een gezin waar al een week we mee bezig zijn. In samenwerking met veiligheidsregio is alles beoordeeld en is er een gastgezin gevonden waar een aparte eigen woonruimte is. 

Gezin van 3 personen met een zoontje van 9, via vertaal apps komt er een verzoek binnen bij de desk “lichte autisme“. Oke, geen probleem, al vaker mee gereden, nooit last gehad. 

We rijden naar Krakau na nog een kop koffie bij de vrienden van The Canada Way. Meisje praat even met Kate en is verbaasd en oprecht blij hoeveel er aan spullen binnenkomt voor Oekraïne. Dichterbij Krakau blijven de appjes continue binnenkomen van de moeder, waar we blijven.. of we er al zijn. 

Blijkt helemaal bovenin Krakau te zijn, helemaal door de stad en dan nog een 20 minuten rijden naar rand van stad. We komen aan bij een hotel. Daar komt een vrouw naar me toe, de manager. Wijst naar de ingang. Daar staan moeder en vader met kind. Eh schrik van de enorme hoeveelheid koffers en tassen… 16! grote XXL koffers, tassen en losse spullen. Dit gaat nooit passen. Je had 3 koffers doorgegeven, de rest kan niet mee zeg ik. 

Denk, moet ik dit wel doen… dit ventje heeft geen lichte autisme maar is zwaar geestelijk gehandicapt en lichamelijk beperkt. Maar ook deze mensen moeten geholpen worden is mijn besluit. De opvang gaat hier dicht hoor ik, dus iedereen moet weg. We installeren de stoel-verhoger en denk nog eens, dit is absoluut geen autisme. Deze jongen is zwaar geestelijk gehandicapt. Moeten we dit wel doen. Maar ja, welke andere opties zijn er, staat een manager van de opvang in half engels te vertellen “ all closed here next week ”. We gaan maar rijden, alles ingebouwd met overal tassen tussen voeten en op schoot etc… 

De zak broodjes die voorin ligt is weg, zie nog net dat de jongen de 5! broodjes verscheurt en verslindt voor ik met mijn ogen kan knipperen. De auto is binnen 2 minuten een mega puinzooi. Hij kan niet praten, alleen klanken en gillen of huilen.

Rij via Katowice, daar laden en via Wroclaw naar hotel. Het is geen prettige rit, sterker nog, een drama met gillen, schoppen, bijten en herrie achter me. Moet 2x stoppen om in te grijpen omdat het niet veilig meer voelt. De ouders zijn erg passief en de vader zegt überhaupt niets. Dit worden 2 zware dagen. Naar hotel en op tijd slapen. 

Zondag: En op tijd weg. Vroeg weg, laden in Bersteland en daarna Irxburen, en via Hannover naar Bremen, Groningen en Friesland. Verbaas me dat de jongen bij een laadstop om 10 uur in de ochtend ineens een cornetto ijsje weg werkt... komt ie daar weer aan vraag ik me af, maar moeder komt triomfantelijk trots glimlachend aanlopen. Overal waar we stoppen is het drama, ventje is agressief naar iedereen toe. Als er eten in de buurt komt valt ie zijn vader aan. Rij overal flink door, laden tot wanneer nodig is en weer verder.

Bij Drachten staat mijn collega te wachten om het meisje naar Arnhem te brengen, naar haar vriendje, dit hebben we onderweg ook nog kunnen regelen. Ze geeft me een knuffel en zegt dat ze onder de indruk is van mijn kalmte en wenst me sterkte voor de rest van de rit.

Aangekomen bij gastgezin, daar geef ik uitleg. Dit had niemand verwacht. Er staat een huisje op terrein met eigen woonruimte, de eigenaresse spreekt Russisch, jaren gewerkt met autistisch kinderen zegt ze, het is er erg rustig. Denk alle parameters om rust te bieden aan dit gezin. Moeder probeert nog een 2e boek uit de doos te pakken zonder vragen, je had er al 1 zeg ik, deze zijn voor andere kinderen, leg maar terug. Maar je hebt er toch voldoende zegt ze terug, ik klik de kofferbak dicht. Het was een drama, rij weg, voel me down, teleurgesteld en vervelend, nog 2,5 uur naar huis.

Helaas blijkt de situatie de dag er na niet de situatie te zijn waar iedereen op had gehoopt. Gastgezin heeft advies gevraagd aan de GGD en Gemeente. Besloten is een opvangplek te creëren om dit gezin intensief te gaan begeleiden. Dit gezin heeft alles aan elkaar gelogen en bedrogen voor persoonlijk gewin, over de rug van hun eigen kind. Had de familie eerlijk geweest over de situatie, dan waren ze terecht in Polen achtergebleven. Bij doorvragen en aandringen door de tolk blijkt deze familie al 6 maanden in Krakau te zitten en niet 2 weken. En was er daar begeleiding en ook speciaal onderwijs geregeld. Wat wel waar is, de opvang gaat er inderdaad dicht. De reden kwam ook uiteindelijk naar boven, haar zus zit in Nederland en krijgt leefgeld, dat is in Polen niet zo. En ja, dan gaan mensen dus met hun hele hebben en houden aan de sjouw. Verkeerde motivatie en redenen.

Waarom deel ik dit? Ik ben vooral open, transparant en eerlijk, maar wil ook laten zien dat deze situatie soms niet makkelijk is, zeker niet op afstand met een beoordeling via emails of whatsapp berichten. Dit had je er nooit uitgehaald op deze manier. 

Doen we dit verkeerd? Hadden we dit kunnen voorkomen? Tja lastig, we hebben alle ons bekende en gebruikelijke controles en procedures gevolgd. Vragenlijst laten invullen samen met de veiligheidsregio, via de coordinator vragen gesteld, wat kan je nog meer doen op afstand? Er kwam weinig tot geen reacties op vragen die wel stelden, heel summiere antwoorden. De veiligheidsregio had ook alles beoordeeld en akkoord bevonden. 

Had ik ze moeten weigeren (achteraf)? JA!, zeker als nu blijkt dat het niet zo slecht was waar ze verbleven in Polen, daar was al een vaste regelmaat en systeem rondom zorg voor die jongen gecreëerd. Het knaagt wel aan me, want voelt als anderen opzadelen met deze familie. Heb een bos bloemen bij gastgezin laten bezorgen, daar zijn ze inmiddels weg. 

Waarom doe je dit vroeg een vriendin aan mij, wat drijft je? Het niet willen toekijken, dat op een afstand minder dan de Spaanse Costa del Sol een ramp aan het gebeuren is. Waar we jaren geroepen hebben, dit laten we nooit meer gebeuren. Maar op dit soort moment denk ik dat ondanks alle voorbereidingen, afstemmen met professionals, dit een les moet zijn. Dit kan niet meer zo gebeuren. Zo moeten we niet meer doen. Voor niemand niet. Het voelt heel erg vervelend allemaal.

Mensen helpen is iets heel moois, maar soms moeten we een grens stellen aan wat mogelijk is, vanuit de stichting waarvoor ik rij (omwua) gaan we hier wel beleid op aanpassen. 

Soms loopt het niet zoals gepland en verwacht is, vanavond nieuwe energie tanken met uitdelen van boeken aan Oekraïense kinderen. Het Project Boekraine van Maureen en Irene geven we hiermee uitvoering aan. 

Hier is ons betaalverzoek, steunt u ons voor de komende ritten?

 

Deze vriend was weer helemaal happy en jumpy toen ik thuis was.